Okna dialogowe
(klasa CDialog)

MFC
Spis treści

Okna dialogowe
klasa CDialog

Informacje ogólne

Najczęstszy sposób wykorzystania

Okna dialogowe modalne i niemodalne

Obsługa  kontrolek okna dialogowego

Możliwości okien dialogowych

Okna dialogowe z zakładkami

Standardowe okna dialogowe Windows

Hierarchia klas

•  Informacje ogólne

  • Okna dialogowe są specyficznym rodzajem okien w systemie Windows, mają one na celu uzyskanie od użytkownika pewnych informacji

    • zwykle informacje są wprowadzane przy pomocy kontrolek umieszczonych na oknie dialogowym

  • Istnieją dwa typy okien dialogowych:

    • modalne (modal), które muszą być zamknięte przez użytkownika przed dalszą pracą z aplikacją, zazwyczaj zamknięcie okna dialogowego następuje po naciśnieciu przycisku OK albo Cancel

    • niemodalne (modeless), które nie przeszkadzają w normalnej pracy z aplikacją

  • Okno dialogowe w MFC tworzą dwa składniki:

    • zasób wzorca okna dialogowego (dialog-template resource)
      - określa rozmiar, położenie okna dialogowego oraz typy, rozmiary i położenia kontrolek umieszczonych na oknie dialogowym
      - w prosty sposób może być tworzony z edytorze zasobów (resource editor)
      - możliwe jest także tworzenie dialogu na podstawie wzorca stworzonego w pamięci, jest to dużo bardziej kłopotliwe i w większości przypadków niepotrzebne

    • obiekt klasy CDialog lub potomnej

  • Klasa CDialog daje pełną funkcjonalność okien dialogowych

[początek strony]

•  Najczęstszy sposób wykorzystania

  • Schemat najprostszego tworzenia okna dialogowego:

    • przy pomocy edytora zasobów utworzyć wzorzec dialogu
      - określić rozmiary dialogu
      - umieścić pożądane kontrolki

    • utworzyć klasę dziedzicząca z CDialog, która będzie się zajmować tylko tym dialogiem
      - najprościej jest użyć do tego ClassWizard

    • dodać obsługę zawartości kontrolek okna dialogowego
      - także najprościej jest wykorzystać funkcje ClassWizard

[początek strony]

•  Okna dialogowe modalne i niemodalne

  • Sposób użycia okien dialogowych modalnych:

    • utworzyć obiekt klasy tego okna dialogowego (dziedziczącej z CDialog)

    • wywołać metodę CDialog::DoModal
      - zostanie utworzone okno dialogowe jako okno w systemie Windows (identyfikowane, tak jak pozostałe okna, przez swój uchwyt - HWND)
      - utworzone okno dialogowe zostanie wyświetlone
      - użytkownik będzie mógł dowolnie manipulować zawartością kontrolek okna dialogowego
      - użytkownik zamknie okno dialogowe przy pomocy jednego z przycisków zamykających (zwykle OK albo Cancel), wywołana metoda CDialog::DoModal zwróci kod wyjścia odpowiadającą użytemu przyciskowi

    • zakończyć działanie okna dialogowego z kodu programu można wywołując metodę CDialog::EndDialog z podaniem parametru, którego wartość zostanie przez CDialog::DoModal zwrócona jako kod wyjścia

  • Sposób użycia okien dialogowych niemodalnych:

    • utworzyć okiekt klasy tego okna dialogowego (tak jak w przypadku okien dialogowych modalnych)

    • wywołać metodę CDialog::Create, która utworzy okno w systemi Windows
      - jeśli dla tworzonego okna został podany styl WS_VISIBLE okno automatycznie pojawi się na ekranie
      - jeśli nie, żeby pokazać okno trzeba wywołać metodę CDialog::ShowWindow (metoda z klasy CWnd)

    • żeby zniszczyć okno dialogowe należy, tak samo jak dla innych okien, wywołać CDialog::DestroyWindow

[początek strony]

•  Obsługa kontrolek okna dialogowego

  • Dostęp do każdej kontrolki umieszczonej na oknie dialogowym jest możliwy dzięki metodzie CDialog::GetDlgItem

    • jest to metoda odziedziczona z CWnd, ale dopiero w przypadku okien dialogowych widać jej funkcjonalność

    • metoda ta zwraca wskaźnik do obiektu CWnd reprezentującego kontrolkę, co umożliwia dokonanie wszystkich czynności, od schowania lub pokazania kontrolki aż do zmiany jej zawartości

  • Klasa CDialog daje także inny sposób dostępu do kontrolek i ich zawartości poprzez definiowanie zmiennych klasy obsługującej dialog (dziedziczącej z CDialog)

    • wymiana danych pomiędzy zmiennymi klasy i kontrolkami okna dialogowego (w obie strony) dokonuje się za pośrednictwem metody CDialog::UpdateData
      - żeby uaktualnić zmienne na podstawie kontrolek należy wywołać tę funkcję z parametrem TRUE
      - żeby zmienić zawartość kontrolek na podstawie wartości zmiennych należy jako parametr przekazać FALSE

    • za samą wymianę danych pomiędzy zmiennymi i kontrolkami jest odpowiedzialna metoda CDialog::DoDataExchange, którą najczęściej całkowicie zarządza ClassWizard
      - funkcje DDX_... (np. DDX_Text) umożliwiają wymianę danych
      - funkcje DDV_... (np. DDV_MaxChars) umożliwiają sprawdzanie poprawności zawartości kontrolek
      - możliwe jest tworzenie własnych funkcji wymiany danych lub sprawdzania poprawności
      - wszystkie wpisy w nawiasach {{AFX_DATA_MAP, }}AFX_DATA_MAP powinny być modyfikowane tylko za pośrednictwem ClassWizard

    • używane są dwa typy zmiennych: określające całe kontrolki albo określajace zawartość kontrolek, możliwe jest jednoczesne używanie wielu zmiennych dołączonych do jednej kontrolki

  • Obsługa przycisków na oknie dialogowym

    • po naciśnięciu przez użytkownika przycisku wysyłany jest komunikat BN_CLICKED

    • tak jak w przypadku pozostałych komunikatów Windows dla jego obsłużenia w MFC musi być zdefiniowana funkcja
      - funkcja ta powinna być zadeklarowana przy pomocy makra ON_BN_CLICKED i powinna być afx_msg

    • najprościej jest używać ClassWizard do tworzenia takich funkcji (zostanie automatycznie dodana deklaracja w pliku .H, w deklaracjach funkcji obsługi komunikatów oraz zostanie automatycznie utworzona taka funkcja z pustą zawartością)

    • standardowe przyciski OK i Cancel mają wbudowana wirtualne metody obsługi, odpowiednio CDialog::OnOK i CDialog::OnCancel
      - standardowe implementacje tych metod wywołują CDialog::EndDialog z parametrami odpowiednio IDOK i IDCANCEL
      - nadpisując te funkcje można nie pozwolić na zamknięcie okna dialogowego

[początek strony]

•  Możliwości okien dialogowych

  • Przy pomocy metody CWinApp::SetDialogBkColor wywoływanej zwykle w CWinApp::InitInstance można zmienić tło wszystkich dialogów w aplikacji

  • Inicjalizacji okna dialogowego należy dokonywać zawsze w nadpisanej wirtualnej metodzie CDialog::OnInitDialog

    • w tej metodzie wszystkie kontrolki okna dialogowego są już utworzone i możliwe jest np. ustawianie ich zawartości na podstawie pewnych danych inicjujących

  • Możliwe jest ustawienie identyfikatora pomocy dla dialogu przy pomocy CDialog::SetHelpID

[początek strony]

•  Okna dialogowe z zakładkami

  • Zakładki na oknie dialogowym to mechanizm pozwalający na zawarcie na jednym oknie dialogowym wielu stron zawierających kontrolki

  • Okno dialogowe z zakładkami (tab dialog) zwane jest także arkuszem własności (property sheet) i składa się ze stron własności (property page)

  • Podstawową klasą takiego okna jest CPropertySheet

    • funkcjonalnie bardzo podobna do CDialog, choć nie jest to jej klasa pochodna

    • mogą być modalne (przez uzycie metody CPropertySheet::DoModal) lub niemodalne (CPropertySheet::Create)

  • Klasa CPropertySheetEx rozszerza możliwości klasy CPropertySheet o pokazywanie obrazka w tle okna dialogowego, jest dostępna tylko w Windows 98 i NT 5.0

  • Podstawową klasą jednej strony okna dialogowego z zakładkami jest CPropertyPage

    • dziedziczy z CDialog

    • ma zasób wzorca okna dialogowego, który można edytować przy pomocy edytora zasobów

    • kontrolki są trzymane tylko na poszczególnych stronach, nie zaś na samym oknie dialogowym

  • Klasa CPropertyPageEx rozszerza możliwości klasy CPropertyPage o defniowanie podtytuły strony, jest dostępna tylko w Windows 98 i NT 5.0

  • Schemat użycia okna dialogowego z zakładkami

    • dla każdej strony utworzyć oddzielny wzorzec w zasobach
      - nie muszą być takich samych rozmiarów, mniejsze zostaną powiększone do rozmiaru największego
      - musi być określone jako okno potomne (child), z cienkim obramowaniem (thin border), zaznaczony pasek tytułowy (titlebar) oraz zaznaczona opcja niedostępności (disabled)

    • dla każdej strony utworzyć klasę dziedziczącą z CPropertyPage

    • do tych klas dodać zmienne związane z kontrolkami i ich zawartościami

    • utworzyć obiekt klasy CPropertySheet

    • dla każdej strony utworzyć obiekt jej klasy i przy pomocy metody CPropertySheet::AddPage dodać do okna dialogowego

    • żeby otrzymać okno dialogowe modalne wywołać CPropertySheet::DoModal, niemodalne - CPropertySheet::Create

[początek strony]

•  Standardowe okna dialogowe Windows

  • W systemie Windows istnieją następujące standardowe okna dialogowe, których można zawsze używać

    • wybór koloru - obsługiwany w MFC za pośrednictwem klasy CColorDialog

    • wybór fontu - CFontDialog

    • drukowanie - CPrintDialog

    • wybór pliku do odczytu/zapisu - CFileDialog

    • szukanie/zamiana tekstu - CFindReplaceDialog

  • Wszystkie klasy obsługi standardowych okien dialogowych dziedziczą z CCommonDialog

  • Są zawarte w pliku COMMDLG.DLL

[początek strony]

•  Hierarchia klas

  CObject - informacja w trakcie wykonywania, dynamiczne tworzenie, serializacja
      CCmdTarget - obsługa komunikatów Windows
          CWnd - okno
              CDialog
                  CCommonDialog
                      CColorDialog
                      CFontDialog
                      CPrintDialog
                      CFileDialog
                      CFindReplaceDialog
                      CPropertyPage
                      CPropertyPageEx
                 CPropertySheet
                  CPropertySheetEx

[początek strony]